Groep 5
We willen dat uw kind veel leert en elke dag met plezier naar school gaat. We werken daarom hard aan een fijne sfeer in de groepen. De leerkrachten doen er alles aan om uit uw kind te halen wat er in zit. U als ouder speelt daarbij een belangrijke, stimulerende rol.
Basisschool Prins Bernhard is ook een school waar de kinderen naar toe komen om zich een aantal vaardigheden en houdingen eigen te maken. We geven kinderen de kans om hun eigen mogelijkheden te ontplooien. Ze moeten leren om zelfstandig, verantwoordelijk, creatief en kritisch te kunnen leven. Onze school is steeds in ontwikkeling, past nieuwe onderwijskundige ideeën toe en heeft grote zorg voor alle kinderen.
Gelijkwaardigheid tussen mensen is een belangrijk uitgangspunt. Onze kinderen moeten respect op kunnen brengen voor waarden en normen van anderen die zich onderscheiden in kleur, status, handicap, cultuur of geloof.
We zijn alert op discriminatie en pesten en werken vooral aan het voorkomen daarvan. Als het toch gebeurt, grijpen we direct in. We vertellen de kinderen steeds weer dat er regels gelden op school en we leren hen die hanteren.
We hebben als school ten slotte een leeropdracht. We willen leerlingen de kans bieden zich optimaal en ononderbroken te ontwikkelen. Ieder kind heeft zijn of haar eigen kwaliteiten en competenties en aan ons als team de taak om hen daarin te ondersteunen.
Voor vragen en opmerkingen bent u van harte welkom bij de leerkracht van uw kind.
Dag- en lesprogramma
In groep 5 gaan veel vakken verder na het aanbod van groep 4. Ook is er nieuwe lesstof zoals Aardrijkskunde, Geschiedenis en Informatieverwerking/Diploma veilig internet. Hieronder is een globaal overzicht van de leerlijnen te zien.
Rekenen – De wereld in getallen (WIG)
De leerlingen werken in groep 5 in het getallengebied tot 1000 en later ook tot 10.000. Optellen en aftrekken tot en met 1000 wordt geoefend.
We doen dit o.a. middels de rijgmethode:
Hierboven staat de som 12 – 7 op de getallenlijn als voorbeeld. Sommen als 46 – 18 = gaan op dezelfde manier.
Alle tafels tot en met 10 worden geautomatiseerd. Na de tafels vermenigvuldigen oefenen de leerlingen met tientallen en samengestelde getallen zoals 3×15 (bestaat uit 3×10 en 3×5).
In groep 5 leren de leerlingen alle deeltafels t/m 10 en het delen met rest. In het tweede deel van het schooljaar delen ze ook met grote getallen, waarbij steeds de relatie met de deeltafels t/m 10 wordt gelegd.
De leerlingen leren te rekenen (betalen en teruggeven) met geldbedragen in verschillende toepassingssituaties. Er is expliciet aandacht voor de komma in de geldbedragen.
Ook leren de leerlingen de tijd tot op de minuut af te lezen op de analoge en digitale klok. Nieuw in groep 5 is de seconde. Naast het aflezen leren de leerlingen ook de tijdsduur te berekenen.
De standaardmaten worden verder uitgebreid (cm, m, km, kg, l herhalen en introductie van de km, g, dm, mm, dl en de ml). Er wordt geoefend met omtrek en oppervlakte. Ook gebruiken de leerlingen kommagetallen bij het meten en het noteren van het meetresultaat. In groep 5 wordt temperatuur geïntroduceerd.
De leerlingen oefenen met positiebepaling en (het vogelvlucht) perspectief. Daarnaast wordt dit jaar het werken met een plattegrond en de bijbehorende schaal aangeleerd.
In groep 5 leren de leerlingen verder het lezen, interpreteren van een staafgrafiek en een lijngrafiek. Daarnaast leren kinderen rekenen met verhoudingen in contextsituaties.
Taal en spelling – Staal
De kinderen werken dit schooljaar binnen de volgende thema’s: Ziekenhuis, de Nacht, Dierentuin, Draaien, Eskimo’s, Geld, Geheimen en Noodweer. De thema’s zullen zoveel mogelijk in volgorde worden gedaan van andere activiteiten in de klas waarbij het kan aansluiten. Dit kan omdat de grammaticalessen (waarin opbouw zit) in de spellingsmethode zijn verwerkt.
De volgende doelen komen binnen de thema’s aan bod: spreken en luisteren, woordenschat, schrijven en taal verkennen. Bij het taal verkennen wordt ingegaan op:
– Taalgebruik (passend taalgebruik, figuurlijk taalgebruik, herkomst van woorden)
– Taalvariatie (kennis van streektalen, internettaal, synoniemen)
– Spelen met taal (rebussen, taalgrappen, vergelijkingen e.d.)
– Taalschat (o.a. spreekwoorden en gezegden)
– Non-verbale communicatie (mimiek, gebarentaal, lichaamstaal e.d.)
De spellingscategorieën van groep 4 worden herhaald en er komen nieuwe bij. Aandacht voor meerdere afspraken binnen hetzelfde woord. Elke dag is een kort dictee van 6 woorden en 1 zin om zo structureel te oefenen. Daarbij is er een werkboek waar oefeningen uit worden gedaan. Er wordt gewerkt met een regelkaart. Hieronder ziet u daarvan een voorbeeld.
Wanneer u deze ook thuis zou willen gebruiken kunt u hem volledig downloaden op de volgende site:
http://www.dezeester-marknesse.nl/docs/staal/groep5/overzichtskaart_groep_5.pdf
Aardrijkskunde Argus Clou
Thema’s: Nederland op de kaart (kaartlezen, de horizon, landschappen), Een plek om te wonen (kenmerken stad/dorp, herhalen kaartlezen en landschappen), Van hier naar daar (transport, topografie), Groepen en grenzen (bevolking en grenzen van landen) en De wereld is een markt (import/export, voedsel/kleding). Deze thema’s worden voornamelijk in de thema’s van het Thematisch werken aangeboden.
Vanaf groep 5 krijgen de kinderen de topografie mee als huiswerk om de plaatsen en wateren thuis te leren. Voor groep 5 is dit 3x in het schooljaar.
Geschiedenis – De trek
Thema’s: Het leven als jager, boeren en dorpen, de Romeinen in ons land en leven in de Middeleeuwen. Nog voor het eerste thema van geschiedenis wordt een bezoek aan de IJzertijdboerderij in Dongen gebracht, om alvast
wat indrukken over deze tijd op te doen.
Informatieverwerking en Diploma veilig internet.
Tijdens informatieverwerking oefenen kinderen extra in het omgaan met gegevens. Bijvoorbeeld aflezen van klokken, landkaarten en coördinaten, tabellen en grafieken.
Met het lespakket Diploma Veilig Internet leren leerlingen omgaan met de mogelijkheden en risico's van internet. De lessen maken kinderen bewust van hun handelen op internet, leert hen vaardigheden om verantwoord om te gaan met digitale media en vergroot zo hun mediawijsheid.
Bewegingsonderwijs
Groep 5 gymt op donderdag van 11.00 uur tot 11.45 uur.
Denkt u hierbij aan goede gymkleding én gymschoenen.
Thematisch werken
De maatschappij verandert, onze kinderen veranderen en daarmee verandert ook ons onderwijs.
Uit vele onderzoeken is namelijk gebleken dat leerlingen meer leren als ze vanuit zichzelf gemotiveerd zijn. Zij kunnen echter pas ergens belangstelling voor krijgen als zij ermee in aanraking zijn gekomen. Leerkrachten hebben binnen het thematisch werken een belangrijke taak om bij leerlingen verwondering op te roepen door vanzelfsprekendheden aan de kaak te stellen. Wij willen leerlingen binnen kaders uitdaging en ruimte bieden voor eigen invulling en vragen. Leerlingen krijgen hierdoor meer zicht op hun eigen leerproces en worden hier meer verantwoordelijk voor. Het onderzoekend en samenwerkend leren wordt hiermee ook bevorderd.
Wij zijn dit jaar met dit thematisch werken gestart, waarbij we de zaakvakken met elkaar integreren in één aanbod. De vakken aardrijkskunde, biologie, cultuur en de creatieve vakken gaan we in schoolbrede thema’s aanbieden. Dit gebeurt drie middagen in de week. Elk thema duurt zo'n 6 weken. We sluiten ieder thema af middels een afsluiting waarbij groepen laten zien wat zij binnen dat thema geleerd hebben.
Op deze manier geven wij vorm aan onze visie en aan de 21ste eeuwse vaardigheden.
Zorg/remedial teaching
Tijdens een aantal lessen wordt er gewerkt in niveaugroepen. Deze kunnen steeds verschillen naar aanleiding van observaties en resultaten.
Voor kinderen met onvoldoende scores is er extra oefening. In ieder geval voor rekenen en technisch lezen krijgen leerlingen in dit geval een handelingsplan (hp), waarvan u op de hoogte wordt gesteld.
Het is fijn wanneer de kinderen bij mindere beheersing ook thuis extra oefenen. De leerkracht kan u tips geven en mogelijk wordt er oefenwerk meegegeven.
Het is altijd mogelijk om woordlijsten van het computerprogramma Flits op een USB stick te laten zetten. Dit is goed om te doen wanneer de DMT score (zie bij toetsen) tegenviel.
Natuurlijk is het thuis lezen en voorlezen altijd goed om te doen! Gekeken naar begrijpend lezen is het ook een tip om met uw kind over de inhoud van tekst te praten. Begrijpt het kind ook wat er is gelezen?
Voor het oefenen met het lezen van woorden op tempo, vragen we ouders om een aantal ochtenden te helpen met flitsen van de woorden op een computer.
Kinderen die verder zijn met lesstof krijgen vaak aparte afspraken over welk werk wel en niet wordt gemaakt en welke uitdaging zij krijgen.
Toetsen
Ook in groep 5 zijn er naast de methodetoetsen ook methode onafhankelijke toetsen (Cito)
Deze Citotoetsen worden twee keer per jaar afgenomen, in januari en juni. Dit zijn voor groep 5:
-DMT (woordjes lezen)
-AVI (teksten lezen)
-Rekenen
-Begrijpend lezen
-Spelling
-Woordenschat
Kanjer
De Kanjerlessen in groep 5 bestaan uit een interactief voorlees verhaal over een zwerver ‘Mister Peanut’ en Max. Daarnaast doen we oefeningen, voeren we gesprekken over de thema’s en zijn er kleurplaten over het verhaal. Voor uitgebreide informatie over Kanjer verwijzen wij u naar de schoolgids.
Planner
De kinderen werken ook in groep 5 met een planner. Zij werken aan een doel wat het zelfstandig werken, de taakaanpak, het hulp vragen en/of het reflecteren bevordert. Dit doel wordt voorafgaand aan het plannerwerk besproken. Op de planner staan taken die de leerlingen geheel zelfstandig kunnen uitvoeren. Dit varieert van o.a. reken-, taal- en spellingwerk tot creatieve opdrachten en oefensoftware op de computer. Tijdens het plannerwerk is er de mogelijkheid om kinderen die moeite hebben met rekenen, taal of lezen extra aandacht van de leerkracht te bieden.
Leren leren
De leerlijn ‘Leren leren’ wordt in groep 5 verder uitgebreid. Dit zijn de leerdoelen voor groep 5:
Taakaanpak:
De leerling…..
- kijkt na een taak of hij alles goed gedaan heeft en herstelt fouten
- volgt schriftelijke instructies (met picto’s) op
- stelt zichzelf bij een bekende taak een tijdsdoel (dan moet ik het af hebben)
- zet door bij tegenslag met een taak (aanwijzingen onleesbaar, spullen onvindbaar)
- plant zelfstandig meerdere taken achter elkaar (verschillende vakken
Hulp vragen:
De leerling…..
- vraagt van tevoren uitleg wanneer de taak niet duidelijk is
- geeft aan dat hij een uitleg niet begrijpt
Zelfstandig (door)werken:
De leerling….
- werkt 30 minuten zelfstandig aan een taak
- begint aan een volgende taak waarvan hij weet dat hij deze zelfstandig mag en kan doen
- houdt zelf de tijd in de gaten om één taak op tijd af te krijgen
Reflectie op werk:
De leerling…..
- reageert zonder boos te worden op kritiek op zijn werk
- stelt vorderingen bij zichzelf vast (dit ging beter dan vorige keer)
- zoekt een fout op als de leerkracht vraagt nog een goed te kijken
- evalueert de periode van zelfstandig werken (heb ik goed doorgewerkt?)
- geeft (positieve) feedback op werk van medeleerlingen
- vertelt achteraf waarom iets fout is gegaan
- evalueert eigen werk (hoe heb ik het aangepakt)
Coöperatief leren
We werken op school met coöperatieve werkvormen. In de maatschappij worden veel sociale vaardigheden gevraagd, vandaar dat we kinderen al op onze school leren om samen te werken met verschillende klasgenoten. Een voordeel van deze coöperatieve werkvormen is o.a. dat alle kinderen tegelijkertijd actief bezig zijn, hierdoor zijn ze meer betrokken en enthousiaster bezig met de opdracht. Kinderen leren elkaar kennen en komen in contact met klasgenootjes waar ze op vrije momenten minder snel mee omgaan. Omdat kinderen bij coöperatief werken elkaar antwoorden vertellen en uitleggen is uit onderzoek gebleken dat het leerrendement hoger is.
Om op een prettige manier met anderen samen te werken moeten kinderen beschikken over bepaalde basisvaardigheden. In de klas besteden we speciale aandacht aan vaardigheden die bij de leeftijd van de kinderen uit groep 5 passen:
- Reageren op wat een ander zegt
- Af en toe herhalen wat iemand zegt
- Elkaar vragen hardop te denken
- Elkaar aanmoedigen om mee te doen
- Elkaar herinneren aan de opdracht
Overige informatie
In groep 5 wordt de zelfstandigheid van kinderen verder gestimuleerd. We vragen u daarom om zo weinig mogelijk ’s morgens met uw kind de klas in te komen. Het is goed om uw kind zoveel mogelijk zelf dingen aan de leerkracht door te laten geven en te laten vragen. Na schooltijd is er vaak de mogelijkheid om een gesprek met de leerkracht af te spreken of om bijvoorbeeld gemaakt werk/de klas te bekijken.